Blockchain Teknolojisi Nedir? - Blok Zinciri Nedir? | Teknoloji

Blockchain Nedir?

 Blockchain nedir? yada Türkçesiyle Blok zinciri nedir? sorusuna verilebilecek en iyi yanıt blockchain'in resmi tanımıdır. Blockchain; dağıtılmış, merkezi olmayan ve şifrelenmiş bir şekilde verileri saklayan bir kayıt defteri, veri tabanıdır.  Blockchain verilerimizi, "Dağıtık Kayıt Defteri (Distributed Ledger)" modelini kullanarak saklar ve maksimum depolayabileceği veri sınırı 1MB'tır.
 Peki blockchaini kim kurmuştur? Blockchain kurucusu kimdir? Blockchain ne zaman ortaya çıkmıştır?  Aslında bu sorulara net bir cevap vermek pek mümkün değildir. Fakat şunu söyleyebiliriz. Blockchain ilk defa 2008-2009 yıllarında Satoshi Nakamoto'nun Bitcoin Whiptepaper'larını yayınlaması ile duyulmuştur.

 Adı geçmişken, Satoshi Nakamoto'nun bir kişi mi yoksa bir grup mu olduğu bilinmemektedir. O günden sonra sessizliğe gömülmüş durumdadır kendisi/kendileri. Ama kanımca, yakında bu sessizlik bozulur. Satoshi Nakamoto'nun yayınladığı PDF dosyasını okumak için bu linke tıklayabilirsiniz.

Bitcoin vs Blockchain

Birçok insan bitcoin (btc) ve blockchain'i aynı şey sanıyor yada birbirleri ile karıştırıyorlar. Bitcoin, blockchain teknolojisini kullanan bir kripto paradır. Bitcoin verileri, halka açık bir şekilde blok zincirinde yer alan bloklarda tutulur. Yani anlayacağınız üzere blockchain bitcoin'den büyüktür. Daha henüz çok yeni bir teknoloji  olduğu için henüz insanlığın kafasında bir dolu soru işareti bulunmaktadır.

 Kişisel tahminlerim, blockchain teknolojisinin günümüzdeki birçok şeyin yerini alacağı yönündedir. Bana kalırsa, blockchain özellikle bankaları çok sağlam bir şekilde sarsacak. Bir düşünün, siz EFT yada havale yaptığınızda, parayı gönderdiğinize dair elinizdeki tek kanıtınız banka hesabınızdaki hesap özetiniz. O verinin oradan silindiğini hayal edin, neyi kime ispatlayacaksınız? Derdinizi nasıl anlatacaksınız? Ama blockchainde öyle mi? Para göndermek için banka yerine blockchain altyapısını kullanan bir sistemden faydalandığınızı hayal edin, gönderdiğiniz paraya ait bilgilerin tamamı blok zincirindeki bir blokta, halka açık olarak tutulacak. Aslında bir blokta değil, binlerce blokta tutulacak. O yüzden bir bloktaki veriniz silinse bile diğerlerinde o bilgi kalacak. Bence bankalar altyapılarını ya blockchain teknolojisine taşıyacak yada bu diyardan gidecek...

Blockchain Nasıl Çalışır ? 

Bilinmesi Gereken Terimler:

Hash: Blokları şifrelemen için kullanılan bir algoritma sonucu ortaya çıkan karmaşık yapı.
Dijital İmza: Her kullanıcı için benzersiz olan dijital kimlik bilgisi
Transaction: Kısaca makbuz diyebiliriz, tutanak.

 Yukarıdaki örnekle aslında blockchainin kabaca nasıl çalıştığını açıkladım, gelin işin biraz daha teknik boyutlarına inelim.

1.Transaction Yaratılması:

Transaction yani makbuzunuz yaratılır.(Transaction unutmayın ki sizin bilgileriniz, hepsiburadanın bilgileri ve alışveriş saati, ürün tutarı gibi hassas bilgileri bulundurur.)

2. Transaction'un Onaylanması:

Bu aşamayı açıklamak için yine hepsiburada örneğinden yararlanacağım. Bir önceki aşamada transaction'ımızı yaratmıştık. Şimdi onun onaylanması gerekiyor, transactionın onaylanması için hepsiburada siparişin alındığını, paranın banka hesabımızdan aktarıldığını arka planda onaylar ve transactionumuz artık onaylanmıştır.

3.Transaction'ın Bloğa Kaydedilmesi:

Transaction onaylandıktan sonra, artık bloğa kaydetmek için yeşil ışık yanmıştır.  Dijital imzanız, işlem tutarı, hepsiburada'nın dijital imzası, işlem saati gibi bilgiler bir bloğa kaydedilir.

4. Bloğun Şifrelenmesi:

Transactionumuz bloğa kaydedildikten sonra artık güvenliğinin sağlanması gerekmektedir. Bunun için de bloğumuz benzersiz bir "hash" değeri işe şifrelenir.  Hashlendikten sonra blok, blokzinciri'ne (yani blockchain'e) eklenir.

 Bloğumuz artık blockchain'e eklendikten sonra halka  açık hale gelmiştir ve herkes tarafından erişilebilir haldedir. Yani sizin yaptığınız alışveriş, aldığınız ürün, fiyatı, saati vs. transaction'da yer alan tüm bilgileriniz blockchainde yer alan bu blok içerisinde herkes tarafından görülebilir haldedir.  Ek olarak, blockchainde yer alan bloğunuz artık hiçbir zaman değiştirilemez ve silinimez. Çünkü aynı bilgiler artık binlerce hatta milyonlarca bloğa işlenmiştir. Birini silseniz bile bir diğeri kalmaya devam edecektir.

 Bu yazıda, edindiğim bilgiler doğrultusunda Blokchain nedir? BTC'den yani bitcoinden farkı nedir? Blockchain nasıl çalışır gibi sorulara cevap verdim. Eğer blockchain ilginizi çektiyse, çook eskiden tabi o zamanlar SosyoTech'ken yayınlamış olduğum Bitcoin Nedir? Bitcoin Nasıl Kazanılır? konumu inceleyebilirsiniz.

Kaynak:
https://www.investopedia.com/terms/b/blockchain.asp